De vroegste Mondriaan
Een paneel met daarop minutieus de vijvers van het Haagse bos geschilderd, gedateerd ‘1887’ en gesigneerd met ‘Mondriaan’. De grote vijvers in het Haagse bos is volgens kunsthandel Simonis & Buunk het allereerste kunstwerk van de hand van de wereldberoemde kunstenaar Piet Mondriaan. Een bijzondere vondst binnen het oeuvre van Piet Mondriaan en een uniek moment voor Museum Villa Mondriaan, dat niet alleen het werk, maar ook het achterliggende kunsthistorische onderzoek tentoonstelt.
De grote vijvers in het Haagse bos werd op de veiling nog aangeboden als een werk van Frits Mondriaan, de oom en leermeester van Piet Mondriaan. Kunsthandelaar Frank Buunk, wiens kunsthandel Simonis & Buunk het schilderij momenteel in bezit heeft, was er meteen van overtuigd dat het geen Frits, maar een Piet Mondriaan is. Niet alle experts zijn echter al overtuigd van de authenticiteit van het werk op basis van het onderzoek dat tot nu toe gedaan is. In plaats van het onderzoek naar het schilderij binnenskamers te houden tussen kunstexperts, worden alle puzzelstukken binnen het onderzoek op zaal gepresenteerd. Zo kunnen de bezoekers, net als bij een detective of een escape room, zelf op onderzoek uitgaan én kunnen zij antwoord geven op de vraag: is Piet de kunstenaar of is Frits de kunstenaar?
Niet alleen de afwijkende schilderstijl, maar ook de signatuur geeft aanleiding tot een toeschrijving van het schilderij aan Piet Mondriaan. In de database met signaturen van Frits Mondriaan, die Kunsthandel Simonis & Buunk bijhoudt, ontbrak de signatuur die op het paneel werd aangetroffen. Bij het schoonmaken van het paneel is vermoedelijk het monogram ‘P.M.C.’ ontdekt, dat opnieuw in de richting wijst van Piet. Daarnaast, zo licht Buunk toe, komen de rode verf en het schoolse handschrift waarmee het werk is gesigneerd overeen met twee schilderijen die al langer in Villa Mondriaan te zien zijn: Schepen in het maanlicht en Kerk aan het water, beide uit 1890 en in langdurig bruikleen van de Gemeente Bronckhorst.
Houd deze pagina in de gaten voor meer informatie over het kunsthistorisch onderzoek.
De tentoonstelling De vroegste Mondriaan bevat tevens twee andere werken die een bijzondere plaats innemen binnen het oeuvre van Piet Mondriaan; Landschap bij Montmorency (1930) en Oevers van de Seine (1931). Het zijn de laatste figuratieve kunstwerken die hij heeft gemaakt. Na 1931 werkte Mondriaan alleen nog met rechte lijnen en abstracte kleurvlakken. Zo plaatst Villa Mondriaan, in één oogopslag, het mogelijke begin van de kunstenaarscarrière van Piet Mondriaan tegenover het einde van zijn kunstenaarschap als figuratief schilder.
