Zittende Zwarte Buffel | Tom Claassen
Je hebt de sculpturen van Tom Claassen misschien al eens gezien, zonder dat je het door had. De olifanten langs de A6 bij Almere bijvoorbeeld of de kwijlende hond in Tilburg. Deze zijn allemaal van zijn hand. Claassen maakt zijn sculpturen voornamelijk voor de openbare ruimte. Speciaal voor de tentoonstelling Vee in Beeld bij Villa Mondriaan in 2016 maakte hij de Zittende Zwarte Buffel. Vee in Beeld ging over veeschilderijen van Mondriaan en zijn tijdgenoten rond 1900, en Mondriaans verbinding met de Haagse School, de schildertraditie waar zijn oom Frits toe behoorde. Van Tom Claassen was een collectie diersculpturen te zien in de tuin en in het paviljoen. En deze is na afloop van de tentoonstelling lekker in de museumtuin blijven zitten!
Claassen maakt graag sculpturen van dieren omdat ze herkenbaar zijn. Hoewel een buffel voor vrijwel iedereen een herkenbare vorm is zit het beeld, net als zijn andere creaties, op het randje van herkenbaar en abstract. Zo hebben de dieren bijvoorbeeld geen ogen of gezicht. Veel mensen herkennen dan ook niet meteen dat het dier in de museumtuin een buffel is. Op deze manier trekken ze de aandacht van de kijker, waardoor je langer blijft kijken om daarna de vorm en het materiaal te zien. Waarom heeft dit dier zo’n gekke vorm? Waarom heeft het geen ogen? Tom Claassen vertelde er zelf over in een interview met Hallo 040:
“Ze proberen op zichzelf te zijn. Ze hebben meestal geen gezicht, ze drukken geen emoties uit. Ze kijken niet naar elkaar, ze kijken niet naar mensen, ze laten ook elkaar met rust. Het is eigenlijk een voorraad acteurs die in de kast gezet zijn. Ze acteren niet. Ze proberen er alleen maar te zijn.”
Waarom zit de buffel nu nog steeds in de tuin van Villa Mondriaan? Door te onderzoeken hoe ver je kan gaan met abstraheren probeert Claassen te ontdekken hoeveel je nodig hebt om een beeld te herkennen. Daarmee is hij, net als Mondriaan op zoek naar de essentie van vorm en beeld.
Kijk ook de aflevering van Hollandse Meesters over Tom Claassen.