Piet Mondriaan, Damesportret, 1896-1897, ets, inkt op papier, collectie Kunstmuseum Den Haag

Dit damesportret is een ets, een van de weinigen die Mondriaan ooit heeft gemaakt. In zijn laatste jaar aan de Rijksakademie voor Beeldende Kunsten heeft Mondriaan waarschijnlijk een poging gedaan om te leren etsen, om met prenten en reproducties een andere markt aan te spreken en wat meer geld te verdienen. Uiteindelijk heeft hij echter maar nauwelijks etsen gemaakt.

De etstechniek is een zogeheten diepdruktechniek waarbij een plaat, meestal van koper of zink, met een zuurbestendige waslaag wordt bedekt en daarna met een naald een afbeelding in de was wordt gekrast. Vervolgens wordt de plaat in een zuurbad gedompeld, waardoor de blootgelegde tekening wordt weggebeten uit de plaat. Na het verwijderen van de waslaag wordt er inkt in de groeven gewreven, waarna op een speciale etspers een afdruk wordt gemaakt. Door de extreem hoge druk wordt het papier in de groeven gedrukt en komt het in aanraking met de inkt. Het is het tegenovergestelde van de hoogdruktechniek, waar onder anderen houtsnede en linosnede onder vallen. In de onderstaande video van het Van Gogh Museum wordt de etstechniek uitgelegd en gedemonstreerd.

De prent van Mondriaan is hoogstwaarschijnlijk een proefblad geweest. Dit is te zien aan de vlekjes, de vingerafdrukken en de zichtbare randen van de plaat. De grijsachtige achtergrond verraadt de inkt die is achtergebleven op de plaat tijdens het ‘afslaan’, of het wegpoetsen van de inkt die niet in de groeven terecht is gekomen. De vakmannen van de etskunst, die de techniek voornamelijk gebruikten voor reproducties en in boekdrukwerk, wilden juist dat je niet aan een ets kon zien dat het een ets was, en op een definitieve afdruk zouden dit soort inktresten dan ook absoluut niet te zien zijn.