nl
nl de en
Dinsdag tot en met zondag geopend | 11:00 tot 17:00 uur
Tickets kopen

Bos met beek, 1888, houtskool en zwart krijt op papier, collectie Kunstmuseum Den Haag.

Deze houtskooltekening, Bos met beek, is direct na de lagere school ontstaan, toen Piet Mondriaan zich ging voorbereiden op het examen voor de lagere onderwijsakte handtekenen. De tekening is mogelijk ontstaan ter voorbereiding op dat examen, welke hij in december 1889 op 17-jarige leeftijd haalde. Zijn vader had hem ervan overtuigd de onderwijsakte handtekenen te behalen; hij zag zijn zoon liever in het onderwijs gaan en ontmoedigde hem zijn leven volledig aan de kunst te wijden. Een kunstenaarsbestaan zou te onzeker zijn. Hoewel Mondriaan het hier niet geheel mee eens moet zijn geweest, volgde hij wel het advies van zijn vader op en bereidde hij zich goed voor op het examen. “Hij had bij ons thuis de vorige ‘speelkamer’ ingericht voor atelier en studeerde bij ons aan huis”, aldus Carel Mondriaan. Hier leerde Mondriaan perspectief tekenen, als ook het stileren van bloemen en planten, en verdiepte hij zich in kunstgeschiedenis en anatomie.

In deze houtskooltekening is de vloeiende tekenstijl van Mondriaan senior enigszins te herkennen: ronde vormen met zachte contouren en een sterk licht-donkercontrast. Mondriaan senior tekende zelf ook, op de school waar hij lesgaf stond hij bekend om zijn mooie bord- en krijttekeningen. Daarnaast maakte Mondriaan senior tussen 1874 en 1913 zeker tien feest- en gedenkplaten die in grote aantallen werd gedrukt en verspreid. Tevens beschikte hij over de onderwijsakte handtekenen. Met zijn ronde vormen, zachte contouren en sterk licht-donkercontrast wijkt Bos met beek af van de academische tekentradities van die tijd. De bladeren, de rotsen, de grond en het water zijn nauwelijks gekarakteriseerd. De voorstelling neigt meer naar een suggestieve beeldtaal dan naar een exacte beeldtaal. Volgens critici, achteraf terugkijkend op Mondriaans kunstenaarscarrière, is dit dan ook waar Mondriaan in 1888 stond: “aan het begin van een lange periode waarin hij zich de tekenkunst eigen wilde maken, met als drijfveer eerder een grote dosis energie en enthousiasme dan een uitgesproken talent”.

Meer weten? Lees De Vroege Mondriaan (2013) van Villa Mondriaan Winterswijk.

Terug naar overzicht

Plan je bezoek

Reis naar Winterswijk

Villa Mondriaan Zonnebrink 4 7101 NC Winterswijk
Routeplanner

Openingstijden

2 jan. t/m 31 dec. 2024 Dinsdag t/m zondag 11:00-17:00 uur
Alle openingstijden

Tickets

Tickets zijn zowel online als bij de museumkassa verkrijgbaar.

Tickets kopen