Litani Kruisdagen

Jan Toorop | Litani Kruisdagen | Datering origineel: 1926

Joost Mol: “Na het bezoek aan een tentoonstelling van Jan Toorop, zo’n 15 jaar geleden, ben ik mij gaan interesseren voor zijn werk. Met name de religieuze afbeeldingen interesseren mij en in de loop van de jaren ben ik bij mijn zoektocht op marktplaats, in kringloopwinkels en op rommelmarkten naar speciale objecten de prenten van Toorop tegengekomen.”

—

Litani Kruisdagen betreffen de maandag, de dinsdag en de woensdag voor Hemelvaartsdag. In de katholieke kerk smeekt men op deze dagen om zegen over de vruchten van de aarde. Deze vorm van een gebed wordt ook wel een litanie genoemd; een gebed in een christelijke eredienst waarbij God, Maria of een andere heilige wordt aangeroepen en wordt gesmeekt om genade, genezing of een geschenk. In deze prent, achter de non op de voorgrond, vindt zo’n litanie plaats. De figuren op de achtergrond hebben afwisselend hun hoofd richting de hemel geheven. De heldere kleuren waarmee Toorop de litanie heeft afgebeeld, zijn kenmerkend voor de laatste jaren van zijn kunstenaarscarrière. Vooral kleuren met een religieuze symboliek zoals rood, blauw en groen kwamen toen vaker aan de orde. Zo is blauw de kleur van goddelijkheid en groen de kleur van hoop.

In tegenstelling tot zijn vroeg-symbolistische periode beeldt Toorop na 1905 vrijwel alleen de reine vrouw af. Doorgaans gebruikt hij dan als type de non; haar hoofd is bedekt en haar handen zijn gevouwen. Meestal heeft zij ook de ogen gesloten, om aan te geven dat zij één is met het hogere. Dit geldt naast Litani Kruisdagen ook voor Gebed voor den kruisweg, Alleen Christus kan ons redden en De Harpspeelsters.