Madonna met kind Johannes (in het immer voortgaande leven)

Jan Toorop | Madonna met kind Johannes (in het immer voortgaande leven) | Datering origineel: 1927

Annelies van Tongeren: “Bij het opruimen van de spullen uit het ouderlijk huis heb ik me ontfermd over de “Toorops”. Ik heb ze overigens niet zichtbaar in mijn huis hangen. Navraag bij vier broers en één zus maakte duidelijk dat de één er geen of nauwelijks herinneringen aan heeft en de ander heel sterk.

Dit schilderijtje herinner ik me heel goed. Ik weet niet beter dan dat het altijd op de slaapkamer van mijn ouders heeft gehangen, volgens mij naast de wastafel aan mijn moeders kant. Het betreft natuurlijk een “Maria-met-kind”. Vooral mijn moeder was een trouw en gelovig Maria-vereerster, en ik denk dat Maria in moeilijke omstandigheden voor haar een grote steun en toeverlaat was. Ik ben geboren in 1955 en het heeft daar tot eind jaren ’90 gehangen, totdat ons ouderlijk huis is verkocht. De sprekende gezichten troffen mij als kind altijd al. Waar kijken ze zo ingespannen naar? En die achtergrond… Het lijkt wel de bestorming van een stad, vluchten zij daarvandaan? En wat een modern gebouw op de achtergrond.”

—

De zinsnede “in het immer voortgaande leven”, die is opgenomen in de titel van de prent, duidt aan dat ‘de vooruitgang’ het thema vormt van deze prent. In de jaren twintig haalt Toorop dit thema een aantal keer aan in zijn kunstwerken. Vooruitgang is voor hem niet zozeer een thema waarmee hij positieve associaties heeft. Vooruitgang vormt immers een bedreiging voor het Christendom. Maar, ondanks veranderende tijden openbaart de Schepper zich constant in ons leven.